Bilgisayar RAM’leri Neden Arızalanır ?
Bilgisayar RAM leri bilgisayarkarda geçici bellek işlevi görür. Bu işlev bilgisayarın tüm işlemleri için hayati önem taşır. HDD ile İşlemci arasındaki haberleşmede kilit rol oynayan RAM ekran kartı kullanımında da doğrudan etkilidir.
Bilgisayarlarda kimi zaman RAM arızaları yaşanır. Bilgisayarınızda RAM arızalandıysa bios sesli ikaz verir . Her anakartta ikazlar aynı olmamakla birlikte büyük oranda aşağıdaki gibi uyarılar alırsınız. Ram için m uhtemelen 9 kısa bip sesi size RAM lerden birinin veya hepsinin arızalı olduğunu söyleyecektir. RAM arızalı olduğunda bilgisayarınız bu sinyal sesini çıkarır ve açılmaz.
Geçmiş dönemlerde dinamik ram kullanıldıysa da artık bilgisayarlarımızda genellikle statik ram kullanılmaktadır. İkisi arasındaki temel fark statik RAM katı hal sürücülerden ibarettir ve veriyi 0 – 1 olarak tutarak yeni verinin gelmesi ile konum değiştirir , dinamik RAM ise her bir hücre için veri tutan kapasitörlerden ibarettir. Her saat darbesinde kapasitöre bir veri doldurulur ve verinin işlemci tarafından kullanması sağlanır. Kapasitörlerin şarj deşarj süreleri veri akışını yavaşlattığı için hızlı sistemlerde tercih edilmez ama arıza yapmadıkları için önemli verilerin saklandığı cihazlarda kullanılmaktadır.
Yukarda da belirtildiği üzere statik RAM katı hal sürücüsü olarak görev yapar . Yani bir saat darbesi ile 0 olan hücre diğer bir saat darbesi ile 1 olabilir. Saat darbeleri çok küçük voltajlardır ve en ufak harmonikten etkilenebilirler. Bilgisayarlarda RAM hücrelerinin bu hatalarını denetleyen mekanizmalar vars da her zaman doğru veri işlemciye ulaşmayabilir. İşte bu hücrelerdeki verilerde hata olduğunda bilgisayarınız absürt görüntüler gösterir veya aniden donar.
RAM hücrelerine gönderilen saat darbeleri istemsiz bir şekilde hücrelere ulaşırsa sadece RAM hücrelerindeki verileri değil RAM in kendini yönetmesi için kullanılan DSP ye de ulaşır. Bu durum RAM ile işlemci arasındaki haberleşmeden BİOS POST larına kadar RAM in tanımsız bir organ olduğu anlamına gelir.
Ram hücreleri ve DSP birkaç farklı hatalı işlem sonrası arızalanabilir. Birincisi statik elektriklenmedir. Bir halının yüzeyi 7 Bin Volta kadar elektriklenebilir , bu elektrik akımsız olduğu için ölümcül değildir fakat elektronik cihazlara zarar verebilir. Kazağınızı çıkarırken çıkan çıtırtı , arladaşınıza dokunduğunuzda sizden ona geçen elektriğin çıtırtısı statik elektriğe örnektir. Kısa bir çarpılma hissi statik elektriğin varlığı demektir.
İşte bu statiklenme doğrudan RAM üzerine gelirse RAM hücreleri ve DSP zarar görecektir. Diğer bir etmense topraklama hattı olmayan bilgisayar kullanımı. Bilgisayarlar çalışırken harmonikler oluşturur, bu harmonikler statik elektriğin birikmesine sebep olur. Bilgisayarda topraklama olmadığı zaman harmonikler anakart şasesinden toprağa ulaşamaz . Oluşan harmonikler RAM lerin düzgün çalışmasını engeller ve uzun süreli çalışmalarda RAM in bozulmasına sebep olur.
Bios Uyarı Seslerinin Anlamları
- Sürekli ses varsa güç kaynağınızın arızası var demektir.
- Birçok kısa bip sesi varsa anakart arızası var demektir.
- Bir uzun ses varsa bellek tazelenmesinde hata var demektir.
- Bir uzun bir kısa ses varsa anakart veya bios cipi arızalıdır.
- Bir uzun iki kısa ses varsa ekran kartı arızalıdır.
- İki uzun bir kısa ses varsa Ramdac arızalı demektir.
- İki kısa ses ise bellek parity hatası demektir.
- Üç kısa ses varsa belleğin ilk 64 Kb’lık bölümünde hata var demektir.
- Dört kısa ses ise timer hatası var demektir.
- Beş kısa ses ise işlemci hatası vardır.
- Altı kısa ses ise klavye işlemcisi hatası var demektir.
- Sekiz kısa ses ise ekran kartı belleğinde okuma yazma hatası vardır.
- Dokuz kısa ses varsa BIOS Ram hatasıdır.
- On kısa ses ise CMOS okuma – yazma hatasıdır.
- On bir kısa ses varsa tampon bellek hatası vardır.
- Birinci hata için güç kaynağınızın bağlantılarını kontrol edip bir deneme daha yapın. Sorun devam ediyorsa yeni bir güç kaynağı takıp deneyin.
- Anakart arızası, anakart veya BIOS cipi arızası, timer hatası, klavye işlemcisi hatası ve CMOS okuma- yazma hatası için tüm kartları, işlemciyi ve ramları söküp tekrar takın. Öncelikle mümkün olduğunca az bileşenle bilgisayarı başlatmaya çalışın.
- Bellek tazelenmesinde hata, bellek parity hatası ve belleğin ilk 64 Kb lık yerinde hata var ise öncelikle ramların yerlerine iyice oturduklarında emin olunuz. Hata devam ediyorsa başka bir ram daneyin.
- Anakart ve BIOS cipi arızası, BIOS Ram hatası ve CMOS okuma – yazma hatası Bıos cipinin yerine tam oturmadığından kaynaklanabilir. Cipin yerine düzgünce oturduğundan emin olmak için üstüne hafifçe bastırın.
- Ekran kartı arızası var ise ve Ramdac kaynaklı ise ekran kartının yerine iyice oturduğundan emin olun. Monitör bağlantısını düzgün yapın. Başka bir ekran kartı alıp kendi bilgisayarınızda deneyin. Sorun devam ediyorsa kart yuvası bozulmuş olabilir.
- İşlemci hatası beş kısa ve on bir kısa ses var ise; işlemcinizin düzgün bir şekilde takıldığından emin olun.Özellikle on bir kısa ses varsa anakartınızdan şüphelenebilirsiniz.
- BIOS Ram Check Sum Error- System Halted, BIOS çipindeki bir hatayı gösterir. Çipteki fiziksel hata veya Bios yazılımında hata olabilir.Sisteminizi yeni bir Bios ile güncelleyin. Sorun devam ediyorsa yeni bir Bios cipi alın.
- Cmos battery failed; Bios piliniz bitmiş veya bitecek demektir. Pilinizin türünü belirleyin ve yeni bir pil alın.
- Flopy disk failed; sisteminizde takılı bulunan disket sürücüleri ile Bios’taki disket sürücü ayarları birbirini tutmuyor demektir.
- Keyboard or error keyboard no present: Klavyenizin F1 tuşuna basarak hatadan kurtulabilir veya yeni bir klavye deneyebilirsiniz.
- Memory Test Fail; Bios’taki bellek ayarlarınızda olabilecek bir problemden kaynaklanabileceği gibi bellek modüllerinizdeki kısmi arızalar nedeniyle de ortaya çıkabilir.
- Hardisk failed; sisteminizdeki mevcut hardisk ile Bios’ta belirlenmiş hardisk ayarları birbirini tutmuyor demektir.
