Google Translate çeviri sistemi
Google bir arama motoru olmanın yanı sıra gelişmiş bir resim galerisi ve iyi bir sözlüktür. Yüzlerce dile çeviri yapabilen Google translate in dilleri birbirine nasıl doğru çevirdiği ise merak konusu olmuştur. Sorunun cevabı MÖ 196 yılına kadar uzanır.
MÖ 196 yılında Mısır’ın Reşid kentinde dikilen ve V. Ptolemi‘nin (MÖ 205-180) tahta çıkışı ile onun yönetiminde ülkedeki ferah dolu yılları anlatan Rosetta taşı Google’in ilham kaynağı olmuştur. Üç farklı yazı ile yazıldığı halde aynı anlamları taşıyan taş , 14 cm boyunda, 72 cm eninde ve 28 cm derinliğinde, koyu gri renkte, 760 kilogram ağırlığındadır. Hiyeroglif, sade hiyeroglif niteliğindeki demotik ve eski Yunan yazısından oluşan taşın en büyük özelliği hiyeroglif yazısının temel hece sistemini oluşturmasıdır. İlk olarak Fransızlar tarafından incelenen taş daha sonra İngilizlerin eline geçerek detaylı bir incelemeye tabi tutulmuş ve taşın bir gramer kuralı dahilinde yazıldığı anlaşılmıştır. Aynı anlamları taşıyan 3 farklı yazı şeklinden oluşan taşın demotik yazılı metni 1822-1824 yılları arasında Sacy’nin öğrencisi Jean-Francois Champollion tarafından çözülmüş hiyeroglif yazısının temel hece sistemi tam olarak öğrenilmiştir.
Bu kurallara sadık kalarak dillerin birbirlerine çevirilerini kolaylaştıran yeni bir dijital Rosetta yazılımı yazmayı başaran Google önce kelimeleri , ardından da cümleleri en az hata ile çevirmeyi başarmıştır. 3 Farklı yazı biçimi ve iki dilden ibaret olan Rosetta taşı günümüzde çözülmesi ve çevrilmesi zor metinler için kullanılan bir deyim halini almıştır. “Rosetta Stone” olarak adlandırılan yabancı dil öğretim yazılımı da Rosetta taşında bulunan gramerlere sadık kalınarak geliştirilmiş bir eğitim sistemidir.
