Yapay Zekanın Tehdit Ettiği Meslekler
Mesleğiniz tehtid altında olabilir
Matbaanın icadı sonrası kaç müellif ve hattat işsiz kalmıştır ? Peki elektronik telefon santrallerinden sonra kaç santral görevlisi mesleklerinden olmuştur? Bu sayıları net olarak vermek zor ama milyonlarca insanın işsiz kaldığına bizzat şahit olduk ve olmaya devam ediyoruz, mesela 10 yıl önce her banka en az 4 banko elemanı bulundurmak zorundayken bugün bazı bankalarda banko elemanı dahi yok. Hatta bazı bankaların gerçek anlamda bir şubesi dahi yok. Gelişen mobil teknolojiler tıpkı matbaa ve elektronik telefon santralleri gibi binlerce işçiyi mesleğinden etti.
Bu durumun en tehditkar olduğu zamanı yaşıyoruz. Günümüzde bir çok meslek bilgisayar algoritmaları karşısında ortadan kalkma tehdit ile baş başa. Özellikle tıp dünyasında yoğun olarak kullanılan görüntü işleme teknolojisi yıllarını mesleklerine adamış uzman doktorların pabucunu dama atacak düzeyde doğru çıktı üretebiliyor. Böyle münferit örnekleri arttırmak mümkün, burada daha ilginç bir detay üzerinde duracağız.
2013 yılında Oxford’da Carl Bendik Frey ve Michael A Osborne tarafından yapılan The Future of Employment adlı çalışmaya göre ABD de 2033 yılına kadar tehtid altında olan meslekler şöyle;
| Meslek | Tehtid Oranı |
| Telepazarlama, sigortacılık ve aracılık hizmetleri | 99% |
| Hakemler ve gözetmenler | 98% |
| Kasiyerler ve market elemanları | 97% |
| Şef ve ustalar | 96% |
| Garsonlar ve asistanlar | 94% |
| Tur rehberleri | 91% |
| Fırıncı, otobüs, metrobüs, deniz otobüsü şöförlüğü | 89% |
| İnşaat işçileri | 88% |
| Veteriner yardımcıları | 86% |
| Güvenlik görevlileri | 84% |
| Denizciler | 83% |
| Barmenler | 77% |
| Arşivciler | 76% |
| Marangozlar | 72% |
| Can kurataranlar | 67% |
| Arkeologlar ve mezar kazıcılar | 0.70% |
2033 te bu meslekler bu oranda etkilenirken henüz akla gelmeyen bir çok meslekte oluşacak, bunlardan biri de algoritma girdilerini verebilecek asistanlar, bilgisayar algoritmaları doğru kararlar verebilmek için suflelere ihtiyaç duyar, bu sufleleri çevreyi iyi izleyen ve alan bilgisi yüksek kişiler doğru olarak bilgisayara verebilir. İşte bu iş için yetiştirilecek elemanlar şuanda adı olmayan bir mesleğin erbabı olabilirler.
Yapay zekanın tehdit ettiği diğer bir nokta ise sosyal yaşam ve liberalizm. Firavun’un kölelerinin güneş altında taşları kestiği döneme gidelim, köleler ve onları yönetmekle görevli askerler güneşin altında kızgın sıcakta kayaları yontarken Firavun ve çevresindeki seçkin sınıf serin saraylarda üzüm yiyordu. Günümüzde de bir grup insan yokluk ve sefaletle mücadele ederken bir grup insan yokluktakilerin hayal dahi edemeyeceği hayatları yaşıyor.
Yapay zeka bir noktada zengin ve fakir insanların denkleştiği yere gelecek, mesela bugün en pahalı Iphone ile Instagram’da dolaşan kişi ile normal bir Samsung ile Instagram’da dolaşan insan arasında deneyim anlamında çok bir fark yok. İkisi de gelişmelerden haberdar ve ikisi de kendisi için oluşturduğu sosyal çevreden aynı hazları alıyor. Gelecekte metaverse world insanların kolay erişebileceği bir teknoloji haline geldiğinde sosyal yaşamı etkilemeye başlayacak, mesela insanlar şuan olduğundan daha az sokaklara inmek zorunda kalacak. Bu iddiayı 2019 ortasında söyleseydik daha az inandırıcı olabilirdi fakat milyonlarca beyaz yakanın dünyanın dört bir yanında ofise gitmediği biliniyor. Buna rağmen bu durum toplumsal eşitsizliğin önüne geçemeyecek, tıpkı Firavun zamanında olduğu gibi gelecekte de seçkin bir grup insan yapay zeka ve makine öğrenimiyle elde edilmiş kazanımlarla o günün orta sınıf insanlarının hayal dahi edemyecekleri hayatları yaşıyor olacaklar, bazı araştırmacılara göre bu seçkin grup artık dünyada değil farklı gezegenlerde yaşayacak ve dünyada kalan insanların bir çoğu bu seçkin gruba hizmet edecek.
2033 neler getirir ömrü olan görecek, bugün bilgisayar algoritmalarıyla arası iyi olanın yarın kazanacağı bir dönemi yaşıyoruz. Çocuğunuz henüz 5 yaşını geçmediyse çok şanslısınız, hangi mesleği edinirse edinsin İngilizce’nin yanında hemen bir kursa yazdırın ve ABC yi öğrenir gibi bilgisayar programlamayı öğrensin, henüz çocuk yapmadıysanız ama önümüzdeki iki üç yıl içinde bekliyorsanız bunu nasıl organize edeceğinizi şimdiden tasarlayıp çağdaş bilgisayar uygulamaları üzerine derin araştırmalar yapmalısınız.
