Dijital Dönüşüm Nedir ? Direnmek Mümkün mü?
Digital Transformation
Dijital dönüşüm, şirket ve işletmelerin kar elde etmek için sunduğu mal ve hizmetlerin imalinden satışına kadar farklı aşamalarda teknolojik araçların kullanımıdır. Örneğin, faturasını kağıt üzerinde düzenleyen bir şirketin e-fatura hizmetinden yararlanması o şirket için dijital dönüşüm anlamına gelmektedir. Buradan anlaşılacağı üzere dijital dönüşüm şirketlerin dijitalleşmek için atacağı adımlardır ve ne kadar çok alan dijitalleşir ise dijital dönüşüm oranı o ölçüde artar.
Mesela bir imalathane düşünelim, bu imalathane kapı menteşeleri üretsin. İşletme 2022 kalkınma planında faturalarını e-fatura hizmeti ile yönetme kararı almış olsun. Bu işletmenin dijital dönüşümünde ilk adımdır, aynı işletme 2023 yılı kalkınma planı çerçevesinde üretilen menteşelerin sayımı ve paketlenmesi için IOT sistemlerden yararlanma kararı vermiş olsun. Bu da şirket için ikinci dijital dönüşüm hamlesi olacaktır.
Diğer konulara göre gündemde daha fazla yer aldığı için dijital dönüşüm e-irsaliye , e-fatura, e-defter gibi hizmetlerle anılmaktadır, dijital dönüşüm sadece bu hizmetlerden ibaret değildir. Bir şirketin üretim için gerekli yedek parçayı AGV araçlarını kullanarak getirmesi, bir kaynak tezgahında insan yerine endüstriyel robotların görevlendirilmesi, bir boyahanede boyayı robotların atması dijital dönüşüm araçlarının bazılarıdır.
Dijital Dönüşüme Direnmek Mümkün müdür?
Daha fazla kar elde etmek ve pazar lideri olmak isteyen işletmelerin dijital dönüşüme direnmeleri mümkün değildir. Yerel ve küresel pazarda mevcut konumu muhafaza etmek, rakiplerden bir adım önde olmak tüm işletmelerin hedefleri arasındadır. Bu hedefleri gerçekleştirebilmek için olmazsa olmazlardan biri dijital dönüşümdür. Yıllar önce Ford’un model T ile seri üretime soktuğu otomobillerin otomobil sektörüne etkisi nasılsa günümüzde dijital dönüşüm kararı veren şirketlerin sektöre etkisi odur. Bir şirket herhangi bir iş adımını dijitalleştirdiğinde kabullenmek istemesekte bir insan işinden olur. Bu durum işletme için üzülmeyi gerektirecek bir sonuç değildir zira şirketler ve işletmeler ne kadar az maaş öderse o kadar çok kar elde ederler. Mesela bir önceki örnekteki gibi AGV araçlarını kullanarak yedek parça taşıyan şirket o parçayı taşıyan insanı ya farklı bir pozisyonda değerlendirip üretimini arttıracak ya da personeli işten çıkararak ödemelerini azaltacaktır. Şirket için iki durumda kar ile sonuçlanacağından dijital dönüşüm işletme muhasebesine kazanç olarak yansıyacaktır.
Dijital Dönüşümün Yararları Nelerdir ?
Dijital dönüşümün yararları sadece şirketlere para kazandırmak değildir, günün sonunda her türlü faaliyet para kazanma ilişkisiyle kesişse de dijital dönüşümün getirileri maddelere ayrılabilir.
- İnsan iş gücü ihtiyacını ortadan kaldırır veya en aza indirir
- Bilgi güvenliğini arttırır
- İnsan kaynaklı hataların oluşmasını engeller
- Sistem kaynaklı hataların izlenebilir olmasını sağlar, böylece hatalar kısa zamanda giderilebilir
- Gerçek zamanlı takip sağar, bu sayede anında müdahale edilmesi gereken yerlerde alarm üretilebilir.
- Yapılan tüm işlemler loglandığı için geriye dönük analize imkan sağlar. Bu veriler gelişen veri bilimi metotlarıyla gelecek tahminlerinde de kullanılabilir.
- Bir insandan daha hızlı çalışacağı için zamandan tasarruf sağlanır.
- Bir insanın dayanmayacağı kadar uzun süre kanuni engellere takılmadan çalıştırılabileceği için daha çok işin yapılmasına imkan sağlar.
Dijital Dönüşümün Zararları Nelerdir ?
Dijital dönüşümün yararları olduğu kadar zararları da bulunmaktadır. Bunları aşağıdaki gibi maddelere ayırabiliriz;
- Veriler dijital ortamda depolanıp işletileceği için siber saldırılar söz konusu olabilir.
- Veriler gelecekte faydalı sonuçlar elde edebilecek düzende tutulmazsa önceden bir insan tarafından yapılmış herhangi bir iş için oluşan bilgi birikimi (knowhow) oluşmaz. Bu durum faydalı aksiyonların önüne geçecektir.
- Ekip arkadaşlarınız veya siz bir bir işsiz kalabilirsiniz. Veya iyi ihtimalle pozisyonunuzdan olabilirsiniz.
- Dijital dönüşümü kendi öz kaynaklarınız ile gerçekleştiremiyosanız ki bu genel olarak zordur, dijital dönüşüm masrafı yeni masraf kaleminiz olacaktır. Bu masrafa katlanma kararı dijital dönüşümden elde deceğiniz faydanın para miktarı ile ölçülebilir.
- Dijital dönüşüm doğru tasarlanmazsa static olma eğilimindedir, bir dijital dönüşüm alanını istediğiniz kadar esnek revize edemeyebilirsiniz. Bu her zaman için geçerli değildir, dijital dönüşümün daha esnek geleneksel yöntemlerin daha static olduğu alanlar da bulunabilir.
- Dijital dönüşüm sonrası elde edilen verilerle gerçeği yansıtmayan sonuçlar elde edebilirsiniz. Bu durum tamamen verilerin kullanım yöntemi ile ilgili olsa da bu risk yanlış kararlar verip zarar edilmesine sebep olabilir.
Dijital dönüşümün mimarı kimdir ?
Dijital dönüşümün mimarı dijital dönüşüm kararını veren kişidir. Bu ifadeden dijital dönüşümü imal eden kişi anlaşılmamalıdır. Dijital dönüşümün mimarı olmak için dönüşüm yapılması istenen alanın uzmanı olmak gerekmektedir. Bu uzmanlık yazılım, veri bilimi ve istatistik ile birleştiğinde dijital dönüşümün imalat süreci başlar. Dijital dönüşümün mimarı, dijital dönüşüm için bir şirket veya kişiden destek aldığında o şirket veya kişi dijital dönüşümün imalatçısı olacaktır.
Örneğin, bir üretim bandında x parçanın sürekli olarak aynı hızda ve yönde a noktasından b noktasına hareket ettiği ve hareket sonunda serbest düşüş yaptığı o üretim bandında çalışan bir teknisyen tarafından biliniyor olsun. Bu parçanın serbest düşüşünden kaynaklanan ses kirliliği ve parça üzerinden oluşan zayiatın giderilmesi için teknisyen parçayı düşmeden önce banttan alan mekanik düzeneği bir mikro denetleyici ile yönetmeyi düşünmüş olsun. Burada dijital dönüşüm mimarı teknisyendir. Bu düşüncesini müdürüne ilettiğinde müdürünün sistemin imalatı konusunda destek aldığı firma da dijital dönüşümün imalatçısı olacaktır.
Son günlerde telefon operatörleri ve diğer bilişim şirketleri dijital dönüşüm hizmetleri vermektedir. Bu şirketlerin reklamlarını izlediğinizde genellikle tarım, endüstri, enerji , finans , bankacılık ve eğitim sektörlerine yönelik olduğunu görürsünüz. Bunun sebebi dijital dönüşüme en yatkın sektörler olmasıdır. Mesela bir şirket bir çiftçiyi reklamında kullanarak “Ahmet Bey ürünlerinin çürüdüğünü söylüyordu, neyse ki artık vaktinde ve kontrollü sulama ile ürünler hasattan tüketime kadar tap taze kalıyor” diye slogan atabilir, bu tarımda dijital dönüşüm anlamına gelmektedir. Özellikle 5G nin yaygın kullanımı ile dijital dönüşüm hızı artmaktadır, gelecekte günümüzde insanlar tarafından yapılan bir çok işin dijital ve robotik sistemler tarafından yapılması öngörülmektedir. Bu durum ile ilgili endişelerin yer aldığı farklı bir yazı için burayı ziyaret edebilirsiniz.
