Müsilaj Nedir Nasıl Oluşur ve Önlenir ?
Prof. Dr. Mustafa Sarı Marmara Denizinde meydana gelen müsilaj (deniz salyası) hakkında bilgi verdi. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Profesör Mustafa Sarı şu ifadeleri kullandı;
Halk müsijal sorununu 4 hafta önce fark etti ama sorun geçen yılın Kasım ayında kendini göstermişti, müsijal denilen şey denizdeki biyolojik proseslerin ilk basamağı olan fitoplankton gruplarının, yani mikro alglerin denizdeki mikroskobik bitkiciklerin aşırı çoğalması sonucu denize bıraktıkları salgıdır. Şuan bu canlılar sıfır ile otuz metre arasında müsilaj üremeye devam ediyor ve gördüğümüz şey buz dağının tepesi, deniz yüzeyinde 10 cm kadar bir tabaka oluşturan müsilaj deniz dibinde durağan yaşayan canlıların üzerini örtüyor, denizin ısınmasına sebep olarak sudaki oksijeni hızla yok ediyor. Buna bağlı olarak durağan yaşayan canlılar başta olmak üzere deniz canlılarının tümünün yaşamı tehtid altına giriyor. Normalde 5 metre olan görüş mesafesinin 20 cm e kadar düştüğünü görüyoruz.
Müsilaj Neden Oluşuyor ?
Müsilajın oluşabilmesi için üç şartın bir araya gelmesi gerekiyor ve Marmara şuan bu üç şartı da karşılıyor;
1 – Sıcaklığın yüksek olması
2 – Deniz sirkülasyondaki durağanlık
3 – Azot – Fosfor yükündeki artış
Deniz yaşamında bu üç sebep deniz şartlarında anormalliklere sebep oluyor, durum böyle olunca mikro algler stres şartlarında azot ve fosforu yok etmek için müsilaj üretiyor yani aslında müsijal durup dururken üremiyor, aslında insanlara yarar sağlamak için üretiliyor ama anormallik fazla olunca müsilaj üretimi de fazla oluyor ve bu durum stres altındaki bu yaşama dayanamayacak olan canlıları ölümle burun buruna getiriyor.
Karadeniz ve Ege Denizi’ne bağlı olan Marmara Denizi etrafında 25 Milyon insan yaşamakta ve Türkiye’nin sanayi endüstrisinin %40 ının arıtılmamış veya yönetmeliğe göre arıtılmamış endüstriyel atığını buna ek olarak 25 Milyon insanın insansı atıkları Marmara Denizi’ne akıtılıyor. Bu atıklardaki anormalliğin göstergesi ile karşı karşıyayız. Bu kadar atık ile deniz artık baş edemiyor.
Deniz Sihirbaz Değildir !
Sibernetik ve ekolojik sistemi korumak üzere üretilen müsilaj organik maddedir kendisi aslında zararlı bir şey değildir, müsilaj toksin de üretiyor olsaydı tüm canlıları öldürürdü. İklimi değiştirme gücünde değiliz, sirkülasyonu da değiştiremeyeceğimize göre tek bir parametre kalıyor. Atık miktarını azaltmak, deniz sihirbaz değil, elimize ne geçerse atarız deniz temizler öyle bir şey yok, bedelsiz yarar yok, bedeli nedir ? Bedeli işte müsilaj.
Milyonlarca yıl içinde oturmuş olan ekosistem dengesini atık miktarını arttırarak biz bozduk, atık miktarını azalttığımızda sistem kendini onaracaktır, bizim denize yardım etmemiz gerekiyor. Marmara denizi şuan yaşıyor, ciddi bir karar aşamasındayız ya denizi yaşatacağız, ya da vazgeçeceğiz.
