Bilim

Omurilik Hasarları İçin Zebra Balıkları İnceleniyor

Mucizevi Bir Terapi Olayı Bilim İnsanlarının Dikkatini Çekti

Bir zebra balığı saldırıya uğrar ve omuriliğinden yaralarınırsa kısa süreli felç geçirir ve 8 hafta sonunda iyileşir. Bir insan omuriliğinden hasar aldığında ise felç geçiririr ve sinir kopması yaşanmışsa artık felç kalır. Peki nasıl oluyor da balık 8 haftada kendini onarıyor da insan onaramıyor.

Zebra balıklarında balığı omuriliğinden hasar aldığında glia hücreleri kopan omurilik dokuları arasında bir köprü oluşturur. Bu hücreler, kendi uzunluklarının on katı kadar uzantılar meydanan getirir ve yaralanmadan kaynaklanan boşluğu kapatmak için bağlantı yolları örer. Bu şekilde, boşluğun yeni sinir dokusu ile kapatılması sadece 8 hafta sürer. Burada sıra dışı bir durum vardır. Glia hücreleri, insanlarda da bulunmasına rağmen zebra balıklarındaki gibi bir onarım işlemi insan vücudunda gerçekleşmez. Zebra balıklarındaki bu mucizevi süreci mercek altına alan bilim adamları cevabın ‘bağ dokusu büyüme faktörü’ veya kısaca CTGF isimli bir proteinde saklı olduğunu tespit etmişlerdir. Bu süreçte, 7 tanesi protein üreten on iki genin güçlü bir şekilde aktive olduğunu gözlemleyen araştırmacılar, yaralanmadan sonra geçen iki hafta içerisinde glia hücrelerindeki CTGF proteininin hızlı bir şekilde arttığını gözlemlemişlerdir.

İnsanlardaki CTGF proteini ile zebra balıklarındaki CTGF proteininin birbirine benzerlik oranı %90’dır. Hatta bilim adamları insandaki CTGF proteinini zebra balığına enjekte ettiklerinde, balığın omuriliğinin yine tamir edilebildiğini gözlemlemişlerdir. Fakat insanlarda zedelenme meydana geldiğinde, bu proteinin varlığına rağmen omuriliği tamir etmek mümkün olmaz. CTGF proteinini insanlarda aktif hale getirmek için çalışmalarına devam eden Duke Üniversitesi profesörlerinden Kenneth Poss “Bu, doğanın en dikkat çekici yenileme başarılarından biri. Kaybedilen dokuların onarımı için şu anda çok az sayıda başarılı terapi var. Yenilenmeyi nasıl tetikleyeceğimize ilişkin yeni ipuçları bulmak için zebra balığı gibi hayvanlara bakmamız gerekiyor,” diyor.

Zebra balığı üzerinde yapılan çalışmalardan yola çıkarak fareler üzerinde bir takım testler yapan bilim insanları bir kaç farenin felç kalmasına sebep oldular, şuan için Zebra balıklarının dışında sinir terapisi yapan başla canlı bulunamadı , eğer farklı canlılardan da faydanalarak veya yeni bir bilgi ile CTGF proteinini insanda aktif hale getirerek yeni tedavi şekilleri geliştirilirse insan hayatında felç kalma olayı büyük oranda ortadan kalkacak.

Kaynak: MedicalXpress, “Scientists find key protein for spinal cord repair“
<http://medicalxpress.com/news/2016-11-scientists-key-protein-spinal-cord.html>

İlgili Makale: “Injury-induced ctgfa directs glial bridging and spinal cord regeneration in zebrafish,” Mayssa H. Mokalled, Chinmoy Patra, Amy L. Dickson, Toyokazu Endo, Didier Y. R. Stainier, Kenneth D. Poss. Science, November 4, 2016. science.sciencemag.org/cgi/doi/10.1126/science.aaf2679

‘https://bilimfili.com/zebra-baliginda-omurilik-yenilenmesi-saglayan-protein-kesfedildi/

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu