Telekomünikasyon ve iletişimdeki evrim
Türkiye’de ilk cep telefonu 1994 yılında kullanıldı . O zamanlar telefonlar sadece sms atmak ve arama yapmak için kullanılıyordu. Dolayısıyla telekomünikasyon şirketlerinin para kazandığı nokta sesli iletişim ve sms servisiydi. 1992 de Hollanda’da ilk testleri yapılan internet 1993’te Türkye’de kullanıldı ve yıl 1997 ye geldiğinde bankaların çoğu internet hizmetlerinden yararlanmaya başladı. Durum hızla kişisel kullanım için de yaygınlaştı ve günümüzde neredeyse her evde her cep telefonunda internet var.
Bu durum telefonun kullanım amacını da değiştirdi, sadece konuşmak veya kısıtlı sayıda karaktere sahip mesajlaşma hizmeti için kullanılan telefon artık bir bilgisayar gibi tüm işlemleri yapabiliyor. Yaşanan bu gelişmeler sadece son kullanıcı tarafında değil şirketlerde de büyük değişikliklere sebep oldu. Mesela 2009 da hayatımıza giren Whatsapp ve benzeri uygulamalar sesli hatta görüntülü iletişimin internet üzerinden yapılabilmesini sağladı. Son zamanlarda telefon operatörlerinin kaliteli, kesintisiz sesli görüşme veya çekim gücü konusundaki farkındalıklarından ziyade endüstri, üretim, tarım ve veri bilimi alanlarında da ciddi yatırımlar yaptığını görüyoruz.
IOT, AI ve ML üzerine derin çalışmalar yapan onca şirket varken telefon operatörlerinin bu sektöre ayak basmalarının en önemli sebebi sesli ietişimden geçmişte elde ettikleri kadar gelir elde edemiyor olmaları, eskiden bir kişi ile iletişime geçebilmek için onu aramalıydınız, artık internet ile ulaşmak istediğiniz kişiyi sesli veya görüntülü arayabilir, mesajlaşma başlatabilirsiniz. Operatörlerin kazançlarını olumsuz etkileyen diğer hususta internetin paylaşılabilen bir hizmet olması. Yıllarca uygulanabilir olduğu halde kontörün paylaşılması sağlanamadı. İstisna bir kaç şirket bazı kampanyalarla eski tabirle kontör yeni tabir ile dakika paylaşma hizmetini verdi ama bu genel gereksinimi karşılamada yetersiz kaldı. Oysa şimdi buna gerek kalmadan bir kafenin paylaşımlı interneti, arkadaşınızın harcaya harcaya bitiremediği hücresel intenreti iş çözüyor.
Telekomünikasyon sektöründeki bu değişimin en Büyük çıktılarından biri ev ve iş yeri telefonlarının kullanım oranlarıdır. Eskiden her eve Türk Telekom (Eskiden PTT) tarafından çekilen telefon hattı çekilir herkes kendisine tanımlı Numara üzerinden iletişim kurardı, hatta bazen kendi faturasına yazmasın diye hatta paralel bağlanıp komşusunun telefonunu kullananlar da olurdu. Hala bazı ev ve iş yerlerinde bulunmakla birlikte artık bir çok noktada karasal telefon kullanılmıyor. Evdeki telefonlara ihtiyaç kalmadı çünkü herkesin (anne baba dahil) cep telefonu var. İş yerinin kendisine ait bir cep telefonu, ona ait bir gamail hesabı, whatsapp ve diğer sosyal media hesapları var.
Gelinen son noktaya baktığımızda iletişim kavramının evrildiğini görmek mümkün, şuan metaverse dünyada konferanslar, toplantılar, konserler ve diğer etkinlikler düzenlenmeye başlandı. Bu teknolojinin arkasında geleneksel telekomünikasyon hizmetleri yok. Daha çok 4.5 ve 5G internet ile kurulan bu iletişim telefon operatörlerinin sektöre tutunması için ilgilenmek zorunda olduğu alanlardan biri. Tıpkı internetin kişsiel kullanımının artması ile hücresel internet servisini yönetmek zorunda kaldıkları gibi metaverse ve şuan adını koyamadığımız diğer tüm teknolojilerde de operatörleri iş başında göreceğiz.
